Uhonorowanie Zasłużonych w Panteonie Górnośląskim

Panteon Górnośląski w Katowicach to instytucja kultury, której głównym celem jest promowanie kulturowego i społecznego dziedzictwa Górnego Śląska jako istotnej części historii Rzeczypospolitej Polskiej. Jego zadaniem jest ukazywanie historii tego regionu poprzez życie i osiągnięcia kluczowych postaci, takich jak powstańcy śląscy, ofiary totalitaryzmów, przedstawiciele Kościoła oraz wybitni przedstawiciele nauki, kultury i sportu.

Sylwetki osób upamiętnionych w Panteonie są prezentowane za pomocą interaktywnych stanowisk multimedialnych. które zawierają szczegółowe biogramy, filmy oraz zdjęcia poświęcone ich życiu i działalności.
Sobotnią konferencję rozpocznie przywitanie gości przez Dyrektora Panteonu Ryszarda Kopca, który przedstawi historię, misję oraz znaczenie prowadzonej przez siebie instytucji dla regionu Górnego Śląska. Następnie zaplanowana jest prezentacja działalności z ubiegłego roku. Przedstawi również projekty, wystawy i inicjatywy, które miały miejsce w Panteonie.

Każda z osób, które zostaną uhonorowane miejscem w Panteonie Górnośląskim, będzie przedstawiona gościom. Pokazane będą jej dokonania oraz wkład w rozwój regionu. W skład Panteonu Górnośląskiego włączeni zostaną: Stanisław Fryze, Stanisław Ochęduszko, Włodzimierz Burzyński, Stefan Węgrzyn, Jan Węgrzyn, Ludwik Muller, Maciej Zarzycki, Tadeusz Zagajewski, a także Zbigniew Nowak, Andrzej Pawlikowski, Jolanta Wadowska-Król, Zygmunt Górka, Józef Buzek, Władysław Kuboszek, Ks. Paweł Brandys, Ks. Jan Brandys, Ks. Karol Woźniak, Zdzisław Pyzik, Ludwik Konarzewski Senior, Ludwik Konarzewski Junior, Irena Mierzwa.

W sobotę wprowadzonych będzie do Panteonu dwunastu wybitnych naukowców z terenu Górnego Śląska, a wraz z nimi:

Prof. dr hab. Tadeusz Zagajewski, urodzony 16 grudnia 1912 roku we Lwowie, był wybitnym polskim naukowcem, który odegrał kluczową rolę w rozwoju elektroniki i radiotechniki w Polsce. Podczas II wojny światowej pracował w Lwowskim Instytucie Politechnicznym, a po zajęciu miasta przez Niemców pracował jako technik w Parowozowni Lwów-Wschód. Po ponownym przejęciu Lwowa przez Związek Radziecki w 1944 roku wrócił do pracy w Instytucie Politechnicznym.

W październiku 1945 roku Zagajewski przeniósł się do Gliwic, gdzie aktywnie uczestniczył w tworzeniu Politechniki Śląskiej. W 1946 roku uzyskał stopień doktora na Politechnice Warszawskiej. W latach 1947-1954 pełnił funkcję zastępcy profesora i kierownika Katedry Radiotechniki na Politechnice Śląskiej. W 1954 roku został profesorem nadzwyczajnym i kierownikiem Katedry Elektroniki Przemysłowej, a w latach 1955–1956 był dziekanem Wydziału Elektrycznego. Pełnił również funkcję prorektora ds. nauki w latach 1956–1959.

W 1964 roku był jednym z inicjatorów utworzenia Wydziału Automatyki na Politechnice Śląskiej, którego został pierwszym dziekanem. Rok później, w 1965 roku, otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Prowadził wykłady z elektroniki i radiotechniki oraz napisał liczne książki, w tym „Radiotechniczne urządzenia nadawcze” (1949) i „Elektronika przemysłowa” (1953). Jego dorobek naukowy obejmuje promocję 15 rozpraw doktorskich oraz opiekę nad ponad 200 pracami magisterskimi.
Zagajewski przeszedł na emeryturę w 1988 roku, ale kontynuował swoją pracę naukową aż do śmierci 28 września 2010 roku w Gliwicach.

Prof. dr hab. Józef Buzek urodził się w Końskiej na Śląsku Cieszyńskim. Był wybitnym polskim statystykiem, ekonomistą, politykiem oraz naukowcem. Po ukończeniu niemieckiego gimnazjum w Cieszynie studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i Wiedeńskim, gdzie w 1899 roku uzyskał stopień doktora praw. Habilitował się ze statystyki na Uniwersytecie Lwowskim w 1902 roku, stając się profesorem zwyczajnym nauki i prawa administracyjnego. Józef Buzek był aktywnym uczestnikiem życia politycznego i publicznego. W latach 1905–1915 reprezentował Polskę w Lidze Narodów, a w latach 1907–1918 był posłem do parlamentu austriackiego. Brał udział w pracach Tymczasowej Rady Stanu oraz Sejmu Ustawodawczego, gdzie m.in. opracował projekt ordynacji wyborczej i projekt konstytucji RP. Jako ekspert brał udział w konferencji pokojowej w Paryżu, reprezentując interesy Polski. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę osiedlił się w Warszawie, gdzie był wykładowcą na Uniwersytecie Warszawskim i Szkoły Głównej Handlowej. Pełnił funkcję przewodniczącego Rady Instytutu Badania Koniunktur Gospodarczych i Cen oraz był twórcą i pierwszym dyrektorem Głównego Urzędu Statystycznego. Zorganizował XVIII Sesję Międzynarodowego Instytutu Statystycznego w Warszawie. W latach 1919–1927 sprawował mandat posła i senatora z ramienia PSL „Piast”, aktywnie uczestnicząc w życiu politycznym II RP. Współpracował przy tworzeniu konstytucji marcowej z 1921 roku, a także odegrał istotną rolę w kształtowaniu demokratycznych fundamentów polskiego państwa. Zaangażowany był również w tworzenie Statutu Organicznego Województwa Śląskiego.

Józef Buzek zmarł w 1936 roku w Cieszynie, gdzie został pochowany. Jego życie było poświęcone pracy naukowej, statystyce oraz działalności na rzecz rozwoju polskiego państwa i demokracji. Jego dorobek naukowy oraz wkład w polską politykę i gospodarkę pozostają niezapomniane.

Jolanta Wadowska-Król urodziła się 27 czerwca 1939 roku w Bielszowicach, a zmarła 18 czerwca 2023 roku w Katowicach. Była zasłużoną lekarką pediatrą. Pomimo trudnej sytuacji rodzinnej i materialnej, dzięki wielkiej determinacji udało jej się ukończyć studia na Wydziale Lekarskim Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach w 1964 roku. Jolanta Wadowska-Król wraz z profesor Bożeną Hager-Małecką i pielęgniarką Wiesławą Wilczek zaangażowała się w ratowanie dzieci zagrożonych przez emisje Huty Metali Nieżelaznych w Szopienicach. Jej zaangażowanie zostało uhonorowane licznymi odznaczeniami państwowymi oraz doktoratem honoris causa Uniwersytetu Śląskiego. Została pochowana w Katowicach. Jest bohaterką kilku książek oraz sztuk teatralnych. Od 2018 roku na ulicy Gliwickiej 28 w Katowicach można oglądać mural upamiętniający działalność wybitnej lekarki. Jej życiowym mottem było „kobiety wiedzą, co robią”.

Lista osób upamiętnionych w Panteonie jest otwarta i będzie systematycznie rozszerzana, aby jak najpełniej oddać różnorodność i znaczenie tych postaci dla regionu.

Panteon Górnośląski jest formą uznania i wdzięczności za oddanie i poświęcenie dla Ojczyzny, widzianej zawsze w kontekście polskiej macierzy.