Zabezpieczają Jaskinię Szachownica [ZDJĘCIA]

Szachownica to jeden z najdłuższych systemów jaskiniowych na Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej. Wzniesienie ze względu na swoje walory zostało objęte ochroną prawną w postaci rezerwatu przyrody i specjalnego obszaru ochrony siedlisk Natura 2000. Ostoja jest drugim pod względem liczebności zimowiskiem nietoperzy w Polsce, a w Polsce południowej największym.

Wszystkie jaskinie Góry Krzemiennej stanowiły niegdyś jeden system. Pierwotnie obiekt ten powstał dzięki rozpuszczaniu skał przez wody polodowcowe. Obecnie istniejący system przestworów został wydrążony przez człowieka podczas eksploatacji górniczej.

Obiekt ten jest obszarem szczególnej koncentracji regionalnej nietoperzy, niezwykle istotnym dla utrzymania ich populacji dla Polski oraz Unii Europejskiej. Jej zachowanie może mieć w perspektywie czasowej kluczowe znaczenie dla przetrwania tych zwierząt.

Podstawowym celem projektu, który realizowany jest właśnie w jaskini, jest zachowanie istotnego miejsca występowania nietoperzy oraz odpowiednich warunków siedliskowych. Warunkiem utrzymania właściwego stanu ochrony dla nietoperzy na terenie tego obszaru jest zatrzymanie dezintegracji stropu tego obiektu.

W celu zatrzymania dezintegracji Jaskini Szachownica prowadzone są prace polegające na konserwacji i wzmocnieniu struktury skalnej stropu. Do zabezpieczenia obiektu zastosowano kombinację dwóch metod powszechnie stosowanych w górnictwie służących do zabezpieczania podziemnych wyrobisk korytarzowych w kopalniach: iniekcyjne wzmacnianie górotworu od strony stropów jaskini oraz wzmacnianie górotworu za pomocą kotwi z powierzchni.

Co w jaskini piszczy?

Jaskinia Szachownica położona jest na Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej, w Gminie Lipie, na terenie Załęczańskiego Parku Krajobrazowego. Podziemia znajdują się w szczytowej partii wzgórza zwanego Krzemienną Górą (około 227 m n.p.m.).

Obszar objęty jest prawną ochroną przyrody w formie obszaru Natura 2000 oraz rezerwatu przyrody. Rezerwat przyrody „Szachownica” (o powierzchni 12,7 ha) ustanowiono Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 11 października 1978 r. Obejmuje on zalesione wzgórze wapienne „Krzemienna Góra” wraz z obiektem jaskiniowym. Celem utworzenia rezerwatu było zachowanie proglacjalnej jaskini powstałej w wapieniach górnojurajskich oraz interesującego profilu geologicznego.

Odsłonięcie podczas eksploatacji kamieniołomu dostępu do rozległych korytarzy jaskini ułatwiło penetrację obiektu nietoperzom. Z upływem lat, ssaki te zaczęły regularnie wykorzystywać jaskinie jako schronienie zimowe. Ze względu na zimowanie na obszarze jaskini nietoperzy rezerwat „Szachownica” został włączony do sieci obszarów Natura 2000. Granice tego obszaru znajdują się na terenie oddziałów leśnych 85 i 92 Leśnictwa Wapiennik, Nadleśnictwa Kłobuck.

Regionalna Dyrekcja Ochrojny Środowiska w Katowicach