Polski Związek Działkowców Okręg Śląski świętuje 40-lecie

RODOS to nic innego jak... Rodzinne Ogrody Działkowe Otoczone Siatką. Nie wiadomo dokładnie, kto i kiedy wymyślił ten żartobliwy skrót, ale działkowcom bardzo się spodobał.
Stwierdzenie, że spędza się wolny czas albo wręcz cały urlop na RODOS u wielu osób wywołuje nieukrywaną zazdrość. Chętnych chcących posiadać „swój” mały skrawek ziemi z roku na rok jest coraz więcej.

- Rodzinne Ogrody Działkowe od początku swojego istnienia, a te sięgają początków XX wieku, wpływają na życie kolejnych pokoleń Polaków. Obecnie, dla blisko miliona rodzin są miejscem taniego wypoczynku po pracy i oazą spokoju w jesieni życia. ROD stanowią też fantastyczne - służące zdrowiu - hobby, na które poświęca się lata pracy - podkreśla prezes Śląskiego Okręgu Polskiego Związku Działkowców, Józef Noski.

Tak się zaczęło

Ogrody działkowe przetrwały czas wojny, przemiany gospodarcze i społeczne. Największy okres ich rozwoju przypada na okres urbanizacji, czyli początki XX wieku. Podstawową funkcją działek była wtedy produkcja warzyw i owoców dla całej rodziny.

W latach 80. powstawały ogrody pracownicze, gdzie działkę można było otrzymać z tytułu zatrudnienia w danym zakładzie. Działka zaopatrywała rodziny nie tylko w warzywa, owoce, ale - dzięki możliwości hodowli królików i drobiu - także i w mięso.

Usamodzielnienie się ruchu ogrodnictwa działkowego w Polsce zapoczątkowała uchwała VIII Plenum Krajowej Rady Pracowniczych Ogrodów Działkowych z 6 października 1980 r. Był to krok dzięki któremu ruch działkowy wyłączył się z nadzoru Centralnej Rady Związków Zawodowych.

Dzięki podjęciu intensywnych działań Krajowej Rady POD, 6 maja 1981 r. Sejm uchwalił nową ustawę o pracowniczych ogrodach działkowych, gwarantującą niezależność ogrodnictwa działkowego zorganizowanego w Polskim Związku Działkowców.

28 czerwca 1981 r., IX Krajowy Zjazd POD, wykonując postanowienia nowej ustawy o POD uchwalił Statut Polskiego Związku Działkowców i wybrał Krajową Radę PZD, Krajową Komisję Rewizyjną PZD i Krajową Komisję Rozjemczą PZD. Był to zarazem I Zjazd Polskiego Związku Działkowców.

Praca i wypoczynek

Ogrody działkowe miały służyć nie tylko uprawie własnego kawałka ziemi, ale być również miejscem wypoczynku rodzin na świeżym powietrzu i miejscem spędzania czasu wolnego od pracy zawodowej. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt iż, przy zagospodarowaniu terenu pod przyszły ogród działkowy myślano również o najmłodszych i ich wychowaniu. Dla dzieci i młodzieży zakładano boiska, place zabaw czy gier. Na terenie ogrodów działkowych organizowano również półkolonie w okresie wakacji. Ówczesny Związek Towarzystw Ogrodów i Osiedli Działkowych zwracał dużą uwagę na szerzenie oświaty ogrodniczej, urządzano wystawy, pokazy czy redagowano własne czasopisma.

Tradycją na terenie ROD stały się liczne imprezy dla działkowców. Miały one charakter sportowy i kulturalno-oświatowy, a ich organizacji sprzyjało wyposażenie ogrodów w place do tego przeznaczone, świetlice czy domy działkowca. Przykładem tego są obchodzone do dzisiaj „Dni Działkowca”. Jest to czas kiedy właściciele ogrodów działkowych podsumowują sezon. To również czas wyróżnień działkowców zaangażowanych w życie ROD odznaczeniami związkowymi i czas rozstrzygnięć konkursów na najlepsze plony czy najpiękniejszą działkę.

Obecnie najważniejszym aktem dla ogrodnictwa działkowego w Polsce jest Ustawa z 13 grudnia 2013 roku, która trwale zabezpieczyła istnienie ogrodów oraz mienie działkowców. W preambule tego dokumentu czytamy:

,,Doceniając pozytywną rolę ogrodnictwa działkowego, będącego dziedziną życia społecznego, przyczyniającą się do zaspakajania socjalnych, wypoczynkowych i rekreacyjnych potrzeb społeczeństwa, a zwłaszcza rodzin z dziećmi, emerytów, rencistów i niepełnosprawnych, poprzez kształtowanie warunków dla prowadzenia aktywnego i zdrowego trybu życia oraz ochrony środowiska i przyrody, uznaje się za konieczne zapewnienie dalszego istnienia i rozwoju rodzinnych ogrodów działkowych, jako stałych elementów infrastruktury gmin, które powinny być uwzględniane w procesie ich rozwoju dla dobra obecnego i przyszłych pokoleń.”

Chluba całego regionu

- Dzięki wytężonej pracy Zarządów ROD udało się zmienić na terenach działkowych bardzo wiele. Wszak PZD tworzą ludzie pełni zapału do pracy, i to dzięki nim udało się zmodernizować ROD. Rejon Śląska to nie tylko aglomeracja kojarzona z kopalniami, to również piękne tereny zielone. Na obszarze działań Okręgu Śląskiego PZD nie brakuje ogrodów działkowych z pięknymi nasadzeniami, z rozwiniętą i zadbaną infrastrukturą. Świadczą o tym liczne nagrody zdobywane w konkursach na szczeblu krajowym. - Dobre rzeczy zawsze rodzą się tam, gdzie zbierają się dobrzy ludzie, gdzie jest przestrzeń dla aktywności społecznej i marzeń. Trudno być obojętnym wobec miejsca, w którym zostawiło się część życia, a Rodzinny Ogród Działkowy jest właśnie takim miejscem. To właśnie tutaj są kształtowane prawdziwe wartości życiowe, tu rodzą się najpiękniejsze i najbardziej nieprawdopodobne marzenia, tu dorastają najbardziej twórczy i utalentowani ludzie, będący chlubą naszego Związku - mówi z wyraźną dumą prezes Józef Noski.

Rodzinne Ogrody Działkowe są integralną częścią przestrzeni wielu miast. Nie bez przyczyny nazywane są zielonymi płucami, bo tylko tam - obok parków - znaleźć można tak dużo nasadzeń roślin, które dobroczynnie wpływają na klimat.

PZD zdobywa poparcie społeczne poprzez takie formy współpracy jak: ogrody otwarte dla społeczeństwa, wspólne inicjatywy z domami dziecka, szkołami, przedszkolami, placówkami opieki społecznej. Z inicjatywy PZD organizowane są dni działkowca i inne imprezy masowe.

- Ogromne znaczenie ma wizerunek ROD, jako porządnie zagospodarowanych terenów zielonych służących działkowcom i mieszkańcom miast. Cieszy również widoczna sprawność organizacyjna PZD w zarządzaniu terenami, jak również budowaniu wizerunku Związku jako profesjonalnej organizacji wyróżniającej się praworządnością, uczciwością i wysokimi kompetencjami - podkreśla prezes Józef Noski.

Przez 40 lat ROD zmieniała się ich funkcja, jednak nadal pozostają „oazą”, gdzie można odpoczywać wśród zielni uprawiając owoce i warzywa