Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Masz alergię, cukrzycę lub Hashimoto? Możesz mieć niedobór witaminy D! Ta substancja może chronić przed rozwojem chorób autoimmunologicznych

Monika Góralska
Monika Góralska
Zbyt niski poziom witaminy D może być związany z rozwojem chorób autoimmunologicznych, czyli wynikających z nieprawidłowego działania układu odpornościowego, który atakuje komórki własnego organizmu.
Zbyt niski poziom witaminy D może być związany z rozwojem chorób autoimmunologicznych, czyli wynikających z nieprawidłowego działania układu odpornościowego, który atakuje komórki własnego organizmu. puhhha/123rf.com
Niedobór witaminy D jest możliwą przyczyną rozwoju chorób autoimmunologicznych, takich jak cukrzyca typu 1, łuszczyca, atopowe zapalenie skóry, choroba Hashimoto, toczeń czy stwardnienie rozsiane. Z badań wynika, że u osób ze zbyt niskim poziomem tego składnika występuje przewlekły stan zapalny, ten zaś sprzyja rozwojowi różnych chorób, w tym autoimmunologicznych. Badacze sugerują, że zwiększenie poziomu witaminy D u pacjentów z niedoborem może obniżyć ryzyko diagnozy tych nieuleczalnych schorzeń albo łagodzić ich przebieg.

Spis treści

Witamina D a rozwój chorób autoimmunologicznych

Przyczyną rozwoju wielu chorób w tym chorób układu krążenia, nowotworów, cukrzycy, przewlekłej choroby nerek, niealkoholowego stłuszczenia wątroby oraz zaburzeń autoimmunologicznych i neurodegeneracyjnych, jest przewlekły stan zapalny o niskim natężeniu.

Czytaj także: Jesienią tej witaminy mamy jak na lekarstwo. Zadbaj o odporność i uzupełnij jej niedobór

Stan zapalny stanowi reakcję obronną układu odpornościowego na czynniki obce, takie jak patogeny (wirusy, bakterie, grzyby), urazy czy promieniowanie. Taka reakcja zapalna zwykle jest nagła i silna, ponieważ organizm chce szybko zneutralizować zagrożenie.

Zobacz również: Ile witaminy D brać na wiosnę? Najnowsze wytyczne polskich ekspertów. Takie dawki zapobiegną niedoborom witaminy D u dzieci i dorosłych

W obecnych czasach jesteśmy jednak narażeni na działanie szkodliwych czynników, które zagrażają nam nie tylko doraźnie, ale stale. To między innymi stres, niezdrowa dieta, brak ruchu, przebywanie w zamkniętych pomieszczeniach, czynne lub bierne palenie. Do rozwoju przewlekłego stanu zapalnego o niskiej intensywności mogą doprowadzić takie właśnie stale utrzymujące się, niekorzystne dla organizmu warunki. Jednak przedłużające się zapalenie po jakimś czasie przyczynia się do wystąpienia chorób metabolicznych czy autoimmunologicznych.

Do wykrycia stanu zapalnego w organizmie służy głównie badanie CRP, czyli białka c-reaktywnego. Okazuje się, że podwyższenie CRP jest powiązane z obniżonym poziomem witaminy D we krwi. Z badania naukowców z Australii wynika, że niedobór witaminy D prowadzi do wyższych poziomów biomarkerów stanu zapalnego. Sugeruje to, że zwiększenie poziomu witaminy D u pacjentów z niedoborem może obniżyć ryzyko lub zmniejszyć nasilenie przewlekłych chorób autoimmunologicznych.

Niedobory witaminy D zwiększają stan zapalny w organizmie

W badaniu naukowcy przeanalizowali dane 294 970 osób pochodzące z brytyjskiego Biobanku. Wzięli oni pod uwagę stężenie witaminy D i białka CRP w surowicy krwi oraz informacje na temat zdrowia i stylu życia uczestników. 11,7 proc. badanych miało niedobory witaminy D, której poziom u nich był niższy niż 25 nmol/l.

Okazało się, że tylko te osoby, u których stwierdzono niedobór witaminy D, mają również podwyższony poziom CRP. Badacze odkryli również, że zwiększenie poziomu witaminy D u pacjentów z niedoborem może pomóc złagodzić nasilenie stanu zapalnego.

Przeczytaj: Jak sprawdzić niedobór witaminy D3? Zobacz normy badania i dowiedz się, jak szybko podnieść jej poziom w organizmie

Ta obserwacja potwierdziła wcześniejsze doniesienia naukowe z badania przeprowadzonego w 2018 roku, że suplementacja witaminy D może zmniejszyć stan zapalny niskiego stopnia i potencjalnie również ryzyko chorób z nim związanych.

Naukowcy stwierdzili, że witamina D hamuje produkcję cytokin, które inicjują stan zapalny w czasie zagrożenia patogenami. Jednocześnie zwiększa wytwarzanie cytokiny przeciwzapalnej IL-10, wygaszającej reakcję zapalną organizmu. Wyniki badania sugerują, że zwiększenie poziomu witaminy D może zredukować przewlekły stan zapalny, ale tylko u osób z jej niedoborem.

Jaki poziom witaminy D jest prawidłowy, a kiedy mamy jej niedobór?

Witamina D jest wytwarzana w skórze pod wpływem promieniowania ultrafioletowego. Jednak ze względu na klimat i niedobór słońca, którego ilość jest niewystarczająca w ciągu całego roku, większość z nas ma jej niedobory. Największa ilość promieni słonecznych dociera bowiem do nas tylko przez 6 miesięcy, czyli od początku kwietnia do końca września. Jednak nawet w tym czasie organizm zwykle nie wytwarza jej wystarczających ilości, ponieważ w czasie największego nasłonecznienia, czyli między godziną 11 a 15, przebywamy głównie w pomieszczeniach. Natomiast będąc na zewnątrz, a nawet opalając się, chronimy się kremami z filtrem, które blokują promienie UV. Więcej na temat opalania znajdziesz w artykule: Opalenizna – jak uniknąć poparzenia od słońca.

Pokarmowym źródłem witaminy D są tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, makrela czy sardynki, a czasem tez jajka i mięso. Inne produkty są często wzbogacane syntetyczną witaminą D, jak np. płatki śniadaniowe. Jednak zwykle nie zjadamy tych produktów w wystarczających ilościach.

O tym, czy mamy niedobór witaminy D i potrzebujemy suplementacji, możemy dowiedzieć się, wykonując badanie określające jej stężenie we krwi. Prawidłowy poziom witaminy D u osoby dorosłej wynosi 30-50 ng/ml (nanogramów na mililitr) (75–125 nmol/l), natomiast niedobór to stężenie poniżej 20-30 ng/ml (50–75 nmol/l). W badaniu przeprowadzonym przez naukowców z Australii niedobór witaminy D został powiązany z rozwojem przewlekłego stanu zapalnego i chorób z autoagresji.

Czym są choroby autoimmunologiczne?

Choroby autoimmunologiczne to choroby powstające na skutek nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego, który zaczyna wytwarzać przeciwciała skierowane nie przeciwko patogenom, ale własnym komórkom, które uznaje za wrogie i próbuje je zwalczyć.

W konsekwencji takiego stanu rozwijają się choroby z autoagresji, atakujące poszczególne narządy i układy w ciele, m.in.:

  • tarczyca – choroba Hashimoto, choroba Gravesa-Basedowa,
  • ośrodkowy układ nerwowy – stwardnienie rozsiane,
  • przewód pokarmowy – choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia, cukrzyca typu 1, wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
  • układowe toczeń rumieniowaty układowy, łuszczyca,
  • nadnercza – choroba Addisona,
  • tkanka łączna – reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, układowe zapalenie naczyń krwionośnych,
  • skóra – atopowe zapalenie skóry, reakcje alergiczne.

Naukowcy z Australii stwierdzili, że potrzebne jest przeprowadzenie dokładniejszych badań na poziomie molekularnym, komórkowym i tkankowym, biorących pod uwagę inne markery niż wyłącznie CRP. Pozwoli to zrozumieć w jaki sposób poziom witaminy D jest powiązany z występowaniem chorób autoimmunologicznych.

Dodaj firmę Autopromocja

Bądź zawsze w formie

Materiały promocyjne partnera
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na lubliniec.naszemiasto.pl Nasze Miasto