Jasna Góra: Cudowny Obraz Matki Bożej Jasnogórskiej przeszedł doroczną konserwację

Stan ikony jest bardzo dobry – zapewnia dr Krzysztof Chmielewski, który od 19 lat wspomaga konserwację obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej.

– Zawsze przed wyjęciem obrazu jest niepokój o stan tej bardzo zmęczonej materii – mówi dr Chmielewski. – Obraz był zamurowany przez pewien czas w pomieszczeniu w czasie II wojny światowej, i wtedy powstało wiele poważnych zniszczeń. To długa walka, żeby ustabilizować przede wszystkim warstwy zaprawy i warstwy malarskie, które ciągle się podnoszą.

Jak przypomina dr Chmielewski, pięć lat temu zainstalowany został system kontroli wilgotności w bezpośrednim otoczeniu Cudownego Obrazu.

- To jest bardzo ważne, ponieważ wszystkie podłoża obrazów wykonane z drewna mają to do siebie, że minimalnie zmieniają swoją objętość. To jest charakterystyka drewna, kurczy się i rozszerza wtedy, kiedy zmienia się wilgotność. To się przenosi z niedobrymi efektami na warstwę zaprawy i na warstwy malarskie. Jeżeli się ustabilizuje tę wilgotność, to wtedy niebezpieczeństwo jest mniejsze. I dzięki temu systemowi, mamy bardzo stabilną sytuację. Tych interwencji, iniekcji, czyli takich zastrzyków, które trzeba delikatnie zrobić pod warstwą farby, żeby wprowadzić tam klej i przykleić te miejsca, które mają tendencje do podnoszenia się – od czterech lat one są, ale są niegroźne i jest ich bardzo mało. Dzisiaj z prof. Kurpikiem położyliśmy cztery drobne, profilaktycznie, tak że stan Obrazu jest bardzo dobry - dodaje dr Chmielewski.

System kontroli wilgotności związany jest z bardzo delikatnym przepływem powietrza wzbogaconego azotem, dzięki czemu na Obrazie jest o wiele mniej kurzu, niż było w latach poprzednich.

Podczas prac konserwatorskich zwykle dokonywana jest także zmiana sukien zdobiących Ikonę Jasnogórską. W tym roku jednak na Jasnogórskim Obrazie pozostała XVII-wieczna suknia brylantowa, zwana też diamentową, wykonana przez brata zakonnego Klemensa Tomaszewskiego, popr. przez br. Makarego Sztyftowskiego. Była przeznaczona na największe uroczystości i święta kościelne, o klejnotach wysadzanych głównie diamentami lub kamieniami w typie diamentów. Mieni się setkami brylantów, emaliowanych rozet, brosz, różnych zawieszeń.

Obraz zdobią nadal korony przygotowane w Roku Jubileuszu 300-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. Wykonane zostały przez włoskiego złotnika Michele Affidato i są repliką koron papieża Klemensa XI, nałożonych na Obraz jasnogórski 300 lat temu. Nowe korony, poświęcone przez Ojca Świętego Franciszka, zostały nałożone na Jasnogórski Obraz 28 lipca 2017 r., w 1. rocznicę wizyty papieża Franciszka na Jasnej Górze.

Przy konserwacji obecny był o. Melchior Królik, kustosz Jasnogórskiego Obrazu.

W 1979 r. ówczesny generał Zakonu Paulinów o. Józef Płatek powołał specjalną komisję roboczą ds. stałej opieki konserwatorskiej nad Cudownym Obrazem Matki Bożej, o powołaniu której powiadomiono także Prymasa Polski Kard. Stefana Wyszyńskiego. W skład tej komisji wszedł m.in. prof. Wojciech Kurpik. Od roku 1999 w pracach konserwatorskich profesorowi towarzyszy także dr hab. Krzysztof Chmielewski.