Płacz i płać

W tym wydziale sprzeczność interesów bije w oczy: wierzyciele domagają się
pieniędzy i próbują przyspieszyć egzekucję. Dłużnicy najchętniej umknęliby
do mysiej dziury przed koniecznością spłaty.

Do XVII Wydziały Cywilnego (jeszcze dwa lata temu zwanego egzekucyjnym) poznańskiego Sądu Rejonowego wpływa rocznie 18 tys. spraw związanych z egzekucją. W dniach dyżurów przewodniczącego ustawiają się kolejki.

- Z reguły wierzyciele chcą jak najszybciej uzyskać tytuł wykonawczy, żeby sprawa mogła dotrzeć do komornika – mówi Rafał Kubiak, przewodniczący wydziału.
- Dłużnicy z kolei niesłusznie zakładają, że interwencja w sądzie opóźni egzekucję.

Telewizor taty

Podstawowym orężem dłużnika jest skarga na czynności komornicze, składana w ,,siedemnastce’’. Ale – uwaga – jest skuteczna tylko wtedy, gdy komornik popełni błąd w procedurze – na przykład, nie dotrzyma terminów. Jeżeli prawidłowo prowadzi egzekucję, skarga nic nie da. Może się jednak zdarzyć, że komornik zajmie rzeczy, nie będące własnością dłużnika np. telewizor taty. Wówczas osoba poszkodowana może wystąpić o zwolnienie danego przedmiotu od egzekucji.

- Komornik zajmuje rzeczy np. rodziców mieszkających z dłużnikiem i formalnie ma do tego prawo – wyjaśnia Rafał Kubiak. – Komornik przychodzi i nie bada, czyje co jest – wystarczy, że dana rzecz jest we władztwie dłużnika, który ten przykładowy telewizor może włączyć i wyłączyć.

W takiej sytuacji rzeczywisty właściciel musi udowodnić swoje prawa – przedstawić rachunki, umowy, ewentualnie zeznania świadków. I zebrać pieniądze na wpisowe.

- Tego rodzaju powództwo też podlega opłacie. Ludzie przeważnie myślą, że sam sprzeciw wystarczy, ale trzeba spełnić wszystkie formalne wymogi – mówi sędzia Kubiak.
Wraz z pozwem o zwolnienie od egzekucji dobrze jest złożyć wniosek o zabezpieczenie powództwa, żeby komornik nie zdążył sprzedać cudzego dobytku przed rozpoczęciem rozprawy. Jeżeli natomiast właściciel nie potrafi dowieść przed sądem swoich praw, straci zajęte mienie i może domagać się pieniędzy tylko od dłużnika.

Niespodzianka w koncie

Okazuje się też, że wiele osób dowiaduje się o egzekucji, odbierając okrojoną wypłatę albo emeryturę. Czasami dotyka to niewinnych, którzy padli ofiarą przestępstwa... Skradziono im dokumenty, sfałszowano podpisy, nie wiedzieli nawet o toczącym się przeciwko nim postępowaniu. Co wtedy? Przeważnie wyrok jest już dawno prawomocny. Wówczas można jedynie zwrócić się do sądu, by ,,przywrócił termin’’ – czyli umożliwił złożenie apelacji w ramach postępowania odwoławczego.
Prawo przewiduje również inne możliwości, chroniące niewinnych dłużników. Może to być powództwo o pozbawienie wykonalności – w przypadku pozasądowych tytułów egzekucyjnych (bankowych, wynikających z treści aktu notarialnego), którym sąd nadaje jedynie klauzulę wykonalności, badając jedynie, czy formalnie wszystko się zgadza. Nie bada okoliczności, nie sprawdza np. autentyczności podpisów.

Może się też zdarzyć, że dłużnik wszystko spłacił, a wyrok nadal nad nim ,,wisi’’ i pazerny wierzyciel może mimo tego pójść do komornika. Taką niesłusznie nękaną osobę może uratować też powództwo o pozbawienie wykonalności.

Komornik nad komornikami

,,Siedemnastka’’ prowadzi sprawy egzekucyjne dotyczące szeroko rozumianych postępowań cywilnych oraz nadzoruje pracę komorników. Wyznacza też ,,komornika nad komornikami’’ (sądowego albo administracyjnego np. z ZUS czy US). Dotyczy to sytuacji, gdy na jednego dłużnika poluje wielu wierzycieli. Wówczas sąd decyduje, kto ma łącznie prowadzić egzekucję.

Nasza akcja

Gazeta Poznańska prowadzi akcję Masz Prawo Wiedzieć, której celem jest promowanie prawa dostępu do informacji publicznej.

W ramach akcji:

- informujemy o prawie dostępu do informacji publicznej
- pokazujemy w jaki sposób z tego prawa korzystać
- wpływamy na urzędników, aby udostępniali informację publiczną
- wskazujemy sposób, w jaki zdobywać informacje publiczne
- piętnujemy leniwych i nierzetelnych urzędników i usługodawców

Pamiętaj Ty też Masz Prawo
Wiedzieć!

Czekamy na informacje od Ciebie. Skontaktuj się z nami - telefon interwencyjny: 061 8606 001 lub e-mail: [email protected]
Dodatkowe informacje w internecie: www.maszprawo.naszemiasto.pl