Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

O skażeniu wody poinformują... małże

Agnieszka Zielińska
Skójka zaostrzona to gatunek małża żyjący w czystych rzekach i jeziorach Polski. Ma jednak niezwykłą umiejętność, która skutecznie pozwala na jej wykorzystanie w służbie wodociągów. Szybko reaguje na skażenie wody. Pracuje już dla ok. 7 mln ludzi w całej Polsce.

Skójki, małże słodkowodne, występują na terenie całej Polski, poza obszarami górskimi Sudetów i Karpat. Ich muszle osiągają długość ok. 8-10 cm i szerokość 5 cm. Odżywiają się zawiesiną odfiltrowywaną z wody. W warunkach naturalnych żyją zagrzebane w osadach dennych rzek i jezior (woda płynąca i woda stojąca). Skójka zaostrzona ma tę wyjątkową umiejętność, że z wielką skutecznością reaguje na zmiany jakości wody, jej zanieczyszczenie chemiczne. Właśnie tę jej cechę wykorzystali naukowcy, opracowując w pełni ekologiczny system ochrony wody pobieranej dla zbiorowego zaopatrzenia ludzi.

- System biomonitoringu służy do ciągłej kontroli jakości wody ujmowanej. Zastosowano w nim małże słodkowodne, których naturalną reakcją na nagłą zmianę parametrów środowiska jest zamykanie muszli. Małże spełniają wszystkie warunki stawiane organizmom wskaźnikowym: reagują szybko i jednoznacznie na nagłe zmiany w środowisku, ich reakcja (zamknięcie muszli) jest łatwa do zaobserwowania i zarejestrowania, a warunki i tryb życia pozwalają na ciągłe monitorowanie ich zachowań w warunkach laboratoryjnych - wylicza Dariusz Ligocki, przedstawiciel pomysłodawcy i producenta systemu, w którym stosuje się innowacyjną metodę. System jest polskim produktem, siedziba firmy znajduje się w Poznaniu.

W zbiorniku do biomonitoringu umieszczanych jest każdorazowo osiem małży. Do każdej z nich doprowadzana jest sonda pomiarowa, która współpracuje z magnesem przytwierdzonym do muszli. Sondy rejestrują stopień rozwarcia muszli. Jej nagłe zamknięcie sygnalizuje zmianę parametrów wody - rozpoznaną przez małże za szkodliwą i niebezpieczną. Rolą systemu w razie pojawienia się niebezpieczeństwa skażenia jest wygenerowanie sygnału alarmowego. Dzięki podłączeniu systemu do internetu informacja o zaistniałym alarmie może zostać wysłana na wybrany e-mail lub telefon komórkowy.

- System jest niezawodny, ekologiczny, funkcjonalny i tani w eksploatacji. Umieszczane w systemie małże wymieniane są co trzy miesiące. Dzięki temu nie tracą odpowiedniej wrażliwości jako organizmy wskaźnikowe, a system jest bezobsługowy. Małże po przepracowaniu trzech miesięcy są odtransportowywane do jeziora, z którego wcześniej zostały pozyskane (powracają do swojego pierwotnego środowiska) - dodaje Dariusz Ligocki.

Badania systemu w niezależnym laboratorium potwierdziły jego poprawność wykonania pod kątem spełnienia norm przewidzianych dla znaku CE (zgodny z normami europejskimi, bezpieczny, przyjazny dla ludzi i środowiska). System zdobył wiele nagród: „Złoty Medal” Międzynarodowych Targów Poznańskich, „Złoty Medal Targów Infrastruktury Wodno-Ściekowej” w Kielcach, nagrody kapituły Godła Promocyjnego „Teraz Polska”, wyróżnienia w konkursie „Panteon Polskiej Ekologii”. W tym roku otrzymał „Medal ExpoSilesia” na targach „Hydro-Silesia”.

- Systemy pracujące na ujęciach wód przyczyniają się niewątpliwie do zwiększenia bezpieczeństwa odbiorców wody, a zarządzającym przedsiębiorstwami wodociągowymi zapewniają, iż woda poddawana procesowi uzdatniania jest bezpieczna dla zdrowia konsumentów. W ten sposób monitoruje się wodę dla ponad 7 mln ludzi w całej Polsce - podkreśla Dariusz Ligocki.

Małże „dobrze współpracują” z laboratoriami wodociągów. Mięczaki natychmiast wskazują wystąpienie zanieczyszczenia, dzięki temu ludzie mogą szybciej i skuteczniej podjąć dalsze badania wody. Małże „sprawdzają jakość” wody w Gryfinie, stale monitorują wodę pobieraną z Wisły w Warszawie. W naszym regionie pojawiły się m.in. na Podbeskidziu.

od 7 lat
Wideo

Kalendarz siewu kwiatów

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na slaskie.naszemiasto.pl Nasze Miasto