Nagrodzeni za Śląsk

Zdjęciem roku została praca Tomasza Tomaszewskiego z "National Geographic Polska", wykonana w Lipinach (Świętochłowice). W miejscu, na pozór wyłącznie smętnym i szarym, autor znalazł słoneczne barwy i radość. Po przejściu procesji Bożego Ciała dziewczynki obsypują się płatkami kwiatów. Tomaszewski mówi, że chciał pokazać ten region jako miejsce, w którym etos pracy i zwyczaje codziennego życia są wciąż żywe, widoczne i właśnie barwne. Na Śląsku spędził w tym celu wiele miesięcy i, jak zdradza, znalazł tu właśnie wspaniały kolor dla swych fotografii i piękno, którego wcześniej nie dostrzegał.

We wnętrzach hut i czeluściach kopalni węgla są też rzeczy i piękne, i przejmujące. Tak uważa nasz redakcyjny kolega Arkadiusz Gola, rodowity Ślązak. Zdobył w Grand Press Photo drugie miejsce za zdjęcie pokazujące boisko na jednym z robotniczych osiedli w Bytomiu. Co jest niezwykłego w widoku nadgryzionych przez czas hal produkcyjnych, zdegradowanej ziemi, ludziach ciężkiej pracy? Arek Gola odpowiada, że dla niego niezwykłe jest przemijanie. Tutaj krajobraz zmienia się tak szybko, że za kilka lat pozostanie tylko na jego fotografiach. Nie szuka jednak wciąż nowych miejsc, by je utrwalać. Zjeżdża często do tej samej kopalni, penetruje te same podwórka i ciągle odkrywa coś nowego, innego. Zawsze też znajdzie tam ludzi, a przynajmniej ich ślady.

Każdy z tych fotografików patrzy na Górny Śląsk inaczej, choć inspirację czerpią z tego samego krajobrazu, z biednych obrzeży miast, przemysłowych ruin i mierzącego się z żywiołem człowieka. Szara, pracowita codzienność wśród familoków i kolorowy dzień świąteczny są wciąż alegorią śląskości. Tomaszewski łączy walory dokumentacyjne z artystycznymi, Gola - dokumentacyjne z odniesieniem socjologicznym. Ważne dla niego są emocje i odpowiedź na pytanie, po co to robię? Fotografuje człowieka z jego problemami, pięknem i brzydotą, radością i cierpieniem. Ta fotografia nie odcina się od życia ani go nie kreuje. Nie powstaje też w zaciszu pracowni komputerowej, modelującej potem szczegóły obrazu. - Nie chcę oczarować widza formą - mówi Arek.
- Sprawy, które niesie życie, są dostatecznie ciekawe i ważne. Muszę się tylko spieszyć, bo mityczny Śląsk zbyt szybko od nas odchodzi.

Tegoroczny konkurs Grand Press Photo przyniósł także drugą nagrodę Andrzejowi Gryglowi z Polskiej Agencji Prasowej w Katowicach za fotoreportaż z warsztatów tańca dla niepełnosprawnych. Trzecie miejsce przypadło Filipowi Klimaszewskiemu ("Gazeta Wyborcza Katowice"), wykonane podczas mistrzostw świata w kulturystyce i fitnessie w Zabrzu.